ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΤΟΥ ΦΌΒΟΥ, ΑΣ ΓΊΝΟΥΜΕ ΑΝΥΠΌΤΑΚΤΟΙ ΠΟΛΊΤΕΣ...

῾Βλέπεις, υπάρχει και ο θάνατος με δόσεις. Ένας θάνατος διαρκείας. Η εποχή μας επινοεί τρόπους, για να μεταμορφώνει ένα θάνατο, σε θάνατο διαρκείας. Και η επίκληση της αθωωτικής "Kακιάς  Στιγμής" που τόοοοοσο  εύκολα  επικαλούμαστε, δεν είναι  παρά ένα ακόμα ωραίο και ατελές άλλοθι. Η κακία στιγμή δεν αίρει την ευθύνη από το Κακό᾽

Της Φωτεινής Τσαλίκογλου*

Μέρες θανάτου. Θάνατος είναι η ζωή να αποτιμάται με όρους μικρολογιστικής.

Θάνατος είναι να θεωρείται λαϊκισμός η υπεράσπιση ενός νεκρού παιδιού χάριν ενός εισιτηρίου.

Θάνατος είναι όταν η νομιμότητα εκτρέπεται σε απανθρωπιά. Όταν η αξιοπρέπεια κακοποιείται ασύστολα προκειμένου να τηρηθεί η τάξη και η ασφάλεια.

Θάνατος είναι, όταν ακόμα και ο θάνατος σου δεν αρκεί για να  ξεπληρώσει την οφειλή σου.

Ποία είναι όμως ακριβώς η οφειλή; 

Θάνατος είναι όταν δεν είναι απολύτως σαφές ποια είναι η οφειλή.

Ποιός ήταν  ακριβώς ο ιερός κανόνας που παραβιάστηκε; H μη καταβολή του αντίτιμου ενός εισιτηρίου; Ή μήπως η μή υποταγή μετά, στη δεύτερη  φάση; 

Όταν το παραβατικό παιδί λοιδορήθηκε και δεν υπήρξε αρκούντως ευπειθές και άνευ όρων υπάκουο στην ηθική του απαξίωση, καθώς δέχτηκε, σύμφωνα με μαρτυρίες, λίγο πριν σκοτωθεί, ταπείνωση και εξευτελισμό.

Και βέβαια, ακολούθησε μια σειρά κακοποιήσεων και μετά θάνατον.

Ο στιγματισμός, η δαιμονοποίηση. Ίσως ακόμα και αυτή η ηρωοποίηση του να ενέχει βία. Να ζήσει ήθελε το παιδί.  

Να ζήσει αλλιώς. Όχι να γίνει έμβλημα ενός ηρωικού ή στιγματιστικού θανάτου.  

Βλέπεις υπάρχει και ο θάνατος με δόσεις. Ένας θάνατος διαρκείας.  Η εποχή μας επινοεί τρόπους για να μεταμορφώνει ένα θάνατο, σε θάνατο διαρκείας. 

Και η επίκληση της αθωωτικής "Κακιάς Στιγμής" που τόοοοοσο εύκολα επικαλούμαστε, δεν είναι παρά ένα ακόμα ωραίο και ατελές άλλοθι. Η κακία στιγμή δεν αίρει την ευθύνη από το Κακό.

Ο κανόνας είναι απαραίτητος  για την κοινωνική συνοχή.  Πώς όμως ποτέ θα μπορέσει να γίνει σεβαστός, ο όποιος κανόνας, όταν η εφαρμογή του συνάδει με ηθική μείωση, απαξίωση και εκφοβισμό; Όταν εκατόμβες Ανθρώπων-Σκιών γύρω μας αδυνατούν να ζήσουν; Όταν όσοι χάνουν τη δουλειά τους δεν απολύονται απλώς, αλλά απολύονται ως ανάξια εργαζόμενοι, ως πλεονάζοντες και περιττοί άνθρωποι;

Πώς να γίνει σεβαστή  η νομιμότητα όταν η εμπιστοσύνη στους θεσμούς ακατάσχετα και δίχως τέλος αιμορραγεί; Όταν ο  μόνος τρόπος που έχει απομείνει στον κανόνα για να νομιμοποιηθεί, είναι μέσα από  μια στεγνά τεχνική, διεκπαιραιωτική Πολιτική του Φόβου;  

Ο ενήλικας έχει  ίσως τους δικούς του τρόπους να εξοικειώνεται με το φόβο και την υποταγή.  Οι τρόποι όμως αυτοί, ακόμα διαφεύγουν από ένα δεκαεννιάχρονο αγόρι.

Κι αν ο μόνος δρόμος που έχει απομείνει για να τηρηθεί ο νόμος είναι ο φόβος, η απελπισία, τότε είναι σαν όλοι μαζί να αποδεχόμαστε πόσο γυμνή και εύθραυστη είναι η νομιμότητα, και πόσο εφήμερη και πλασματική η όποια τήρηση της.

Βόμβα στα σωθικά της τάξης, ο φόβος και η απελπισία. Ετοιμοπόλεμο θηρίο που απειλεί να συντρίψει την αυταπάτη της όποιας ισορροπίας. Ελληνικός θάνατος με δόσεις.-

*Η Φωτεινή Τσαλίκογλου, είναι συγγραφέας και καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

---

Φωτογραφία: Έργο του ζωγράφου Χρήστου Μποκόρου

[αναδημοσίευση του κειμένου ακριβώς όπως αναρτήθηκε από την Κρυσταλία Πατούλη στο tvxs.]